Sultan Abdülaziz Han

32. Osmanlı Padişahı

Babası : Sultan İkinci Mahmud
Annesi : Pertevniyal Valide Sultan
Doğumu : 08 Şubat 1830
Ölümü : 04 Haziran 1876
Saltanatı : 1861-1876

Devletin hazinesinin kaçak verdiği kara delikleri kapatmaya çalışmıştır.

Zamanındaki ilk olay, Haziran 1861’de baş gösteren Sırp İsyanıdır.

Karadağ İsyanı Ömer Paşa tarafından bastırılınca Avrupa ayaklanmış ve Eylül 1861’de İstanbul Mukavelesi imzalanmak mecburiyetinde kalınmıştır.

Bu Protokol, Sırplara daha fazla muhtâriyet vermek manasına gelmektedir.

1864’de İyonya Adalarını Yunanistan’a bağışlayan İngiltere, Yunanlıları şımartmış ve Girit’te karışıklıklar başlamıştı.

Rusya’nın da desteğiyle Eylül 1866’da Girit İsyanı başladı.

Osmanlı Devleti enosis = Yunan’a iltihak’tan başka bir şey istemeyen Rumlarla anlaşamadı.

1868-1869 kışında Yunanistan’la savaşa ramak kalması ve Paris Konferansı ile tatlıya bağlanması; Kasım 1869 tarihinde Süveyş Kanalının açılması, Abdülaziz döneminde meydana gelen önemli olaylardı. devlet, kültürlü ama vasıfsız bir sadrazam olan Mahmûd Nedim Paşa’nın; Mısır Hidivlerine dış borçlanma yetkisi vererek Mısır’ı İngilizlere bir nevi satan Mithad Paşa’nın ve tam bir cani olup Amerikalılardan açıkça rüşvet alan Serasker Hüseyin Avni Paşa’nın elinde kalmıştı. Önce rüşvet vererek üniversite talebeleri demek olan talebe-i ulûmu ayaklandırdılar. Bunun üzerine Osmanlı Devleti’ni yıkan ve tarihe 4 büyükler yahut Hal’ Erkânı diye geçen dört vasıfsız adam devletin en önemli makamlarına geldiler (11 Mayıs 1876): Mütercim Rüşdi Paşa sadrazam, Hüseyin Avni Paşa serasker, Mithad Paşa devlet nâzırı ve ehliyetsiz müfsid imam diye bilinen Hasan Hayrullah Efendi Şeyhülislâm oldular. Abdülaziz’in devlete verdiği yeni şekil ve özellikle de yeni donanmadan korkan İngiltere, kuklası olan Mithad Paşa’yı kullanarak Padişah aleyhindeki her hareketi takip ediyordu. 30 Mayıs 1876’da Harbiye Mektebi kumandanı Süleyman Paşa, çoğu Türkçe bilmeyen iki tabur askeri kandırarak Dolmabahçe Sarayı’nı bastı ve Padişah’ı tahttan indirdi. Hal’ fetvâsını Padişah’ın şuurunun bozukluğuna dayandıran Şeyhülislâm ise, hırsının esiri ve inkılabcıların oyuncağı olmuştu. Padişah hal’ edilmekle kalmadı; Dolmabahçe Sarayı tam manasıyla yağmalandı. Hüseyin Avni Paşa, hem hırsız ve hem de namussuz biri idi. Askere bahşiş dağıtılarak memnuniyetsizlikler bastırıldı. Artık 30 Mayıs 1876 tarihinden itibaren, bütün bu olup bitenlerin arkasında olan ve Osmanlı Padişahları arasında mason olduğu bilinen V. Murad Osmanlı tahtında oturuyordu. Sultân Aziz, 4.6.1876 tarihinde yani hal’ından 5 gün sonra, Hüseyin Avni Paşa’nın kiralık katilleri eliyle, kol damarları intihara benzeyecek şekilde kesilerek şehid edildi ve resmen intiharmış gibi gösterildi.

25.06.1861 Sultan Abdülmecid’in ölümü. Sultan Abdülaziz’in Padişah olması.

31.08.1861 Karadağ meselesinin İşkodra’da yapılan görüşmelerle barış yolu ile halledilmesi.

01.07.1862 Keçecizâde Fuad Paşa’nın mali önlemleri. Devletin malî sıkıntısı, kağıt paranın tedavülden kaldırılması.

23.08.1862 Karadağ Ordusu’nun mağlup edilmesi. Reika zaferi.

31.08.1862 İşkodra anlaşması.

08.09.1862 Sırbistan’daki Türk Kaleleri hakkında anlaşma.

08.10.1862 Sırbistan ile ilgili meselelerin bir protokol ile halledilmesi.

02.01.1863 Keçecizâde Mehmet Fuat Paşa’nın istifası.

05.01.1863 Yusuf Kamil Paşa’nın sadareti.

03.04.1863 Sultan Abdülaziz’in Mısır gezisine başlaması.

28.06.1864 İstanbul Protokolü.

19.04.1866 Eflak-Boğdan Beyliği’nin başına Prusyalı Charles’in seçimi.

02.06.1866 Mısır valilerine-Hidiv unvanı verilmesi.

02.09.1866 Girit isyanı, asilerin Yunanistan’a ilhakı kararı.

08.09.1866 Girit ıslahatı.

24.03.1867 Yeni Osmanlılar Cemiyeti’nin Paris’de propagandası.

10.04.1867 Belgrad ve bazı kalelerin Sırbistan’a terki.

21.06.1867 Sultan Abdülaziz‘in Avrupa gezisi, Ali Paşa’nın saltanat vekaleti.

10.07.1867 Sultan Abdülaziz’in Paris’den Londra’ya hareketi.

12.07.1867 Padişah’ın Londra’ya varışı.

23.07.1867 Londra’dan Brüksel’e geçiş.

25.07.1867 Padişah’ın Coblenz’de Prusya Kral ve Kraliçesi tarafından karşılanması.

28.07.1867 Padişah’ın Viyana’ya gelişi.

31.07.1867 Padişah’ın Budapeşte’ye varışı.

07.08.1867 Devlet tarihinde bir Sultan’ın çeşitli Avrupa ülkelerine yaptığı en kapsamlı geziden Padişah’ın İstanbul’a dönmesi.

02.10.1867 Ali Paşa’nın olağanüstü yetkilerle Girid’e hareketi.

04.01.1868 Girid’de ıslahat hareketleri.

01.04.1868 Şuray-ı Devlet kurulması.

09.06.1868 Yabancılara mülkiyet hakkı verilmesi.

02.12.1868 Türk-Yunan siyasi ilişkilerinin kesilmesi.

11.12.1868 Osmanlı Hükûmeti’nin Yunanistan’a ültimatomu.

09.01.1969 Türk-Yunan meselesinin, Batılı Devletlerin isteği üzerine Paris Konferansı’nın

03.05.1873 Haydarpaşa-İzmit demiryolu hattının açılması.

15.02.1874 İstanbul-Edirne-Filibe demiryolu hattının açılış töreni.

25.04.1875 Hersek isyanı.

06.05.1876 Bulgar ihtilali, Otluk köyü vakası.

11.05.1876 Yüksekokul öğrencilerinin Hükûmet aleyhine gösterileri.

30.05.1876 Berlin Memorandumu. Abdülaziz’in tahttan indirilmesi.
V. Murad’ın Padişah oluşu.